13-latka urodziła na wycieczce szkolnej. Zapytaliśmy psychologa o sytuację dziewczyny. Padły mocne słowa

Piotr Lis, „Super Express”: Czy dzieciństwo nastolatki skończyło się w momencie, w którym urodziła dziecko?

Dr Mateusz Grzesiak, psycholog i wykładowca Akademii WSB: Zależy od tego, jaką uzyska opiekę i pomoc. Sama jest prawnie, mentalnie i fizjologicznie dzieckiem, w związku z czym bez wsparcia faktycznych dorosłych samodzielnie raczej nie będzie w stanie funkcjonować. Jeśli rodzina, społeczność lokalna i państwo ją wesprą, negatywne konsekwencje zostaną zmniejszone.

Istnieje wiele czynników ryzyka – nastolatki w ciąży są bardziej narażone na problemy psychiczne, takie jak depresja, intensywny stres i presja, aby zostać rodzicami. Czasem muszą stawić czoła brakowi wsparcia ze strony rodziny i społeczności, co może prowadzić do izolacji, niskiej samooceny, podejmowania błędnych decyzji i nadużywania substancji. Ze względu na piętno związane z ciążą nastolatek w naszej kulturze jest nadal duże, te młode kobiety mogą borykać się z poczuciem wstydu, winy, złości, zaprzeczenia.

Czy sytuacja mogła być spowodowana brakiem edukacji seksualnej? 

Między innymi brak edukacji seksualnej może się do tego przyczynić. Poza tym podejście kultury do rodzicielstwa i seksualności. Przemoc seksualna, poziom świadomości dziecka i rodziców, ich zainteresowanie dzieckiem i inne czynniki.

W jakim wieku powinniśmy rozpoczynać taką naukę?

Jak najszybciej. Dyskusję na temat podstaw budowy ciała i stawiania granic należy rozpocząć już w wieku pięciu lat. Na temat zmian w okresie dojrzewania można rozpocząć kilka lat później, w sposób dostosowany do dojrzałości emocjonalnej dziecka, a także oznak wczesnego dojrzewania.

Ciężarne nastolatki są bardziej narażone na życie w ubóstwie, niezdolność do utrzymania stabilnej pracy, wylądowanie w przyszłości w domu, w którym stosuje się przemoc, rodzenie dzieci z niskimi ocenami w szkole. Córki. których matki są nastolatkami same są obarczone większym ryzykiem zajścia w ciążę w okresie nastoletnim.

Czy 13-latka mogła wyprzeć informacje o ciąży i faktycznie przez 9. miesięcy mieć wrażenie, że nie była w niej? I ewentualniem, skąd mogło wynikać to, że dziewczynka nikomu nie powiedziała o ciąży?

Informacja o ciąży jest dla takich dzieci szokiem, na który mózg może zareagować mechanizmem obronnym wyparcia i zaprzeczenia. Powodem może być też niewiedza. Jeśli nastolatka natomiast o tym wie i nikomu nie powie, wówczas odpowiedzialnym jest lęk przed reakcją rodziny i społeczeństwa. Dzisiejsi rodzice za mało czasu spędzają na rodzicowaniu, poświęcając swoją energię karierze a nie dzieciom. Te, porzucone, są zdane na los i środowisko, przede wszystkim internetowe.

Czy 13-latka z ojcem dziecka będą w stanie stworzyć rodzinę na tym etapie?

Jeśli rodzina, społeczność lokalna i państwo ją wesprą, negatywne konsekwencje takiej ciąży zostaną zmniejszone, a dziecku zostaną stworzone lepsze warunki do funkcjonowania.