Spis treści
Skarby sprzed tysięcy lat
Badania rozpoczęto we wrześniu 2024 r., a ich celem była weryfikacja stanowisk archeologicznych na terenie Orłów. Zespół naukowców z Uniwersytetu Rzeszowskiego pod kierunkiem dr. Dariusza Króla natrafił na pozostałości jamy osadniczej sprzed 5,5 tysiąca lat. Znaleziska obejmują fragmenty ceramiki ozdobnej: puchary, amfory, naczynia z kryzą oraz charakterystyczne kubki z uchami. Przedmioty te były używane przez społeczność kultury pucharów lejkowatych – jednej z najważniejszych kultur neolitycznych Europy Środkowej, rozwijającej się od IV do III tysiąclecia p.n.e.
To właśnie ludność tej kultury jako jedna z pierwszych na naszych ziemiach zajmowała się nie tylko rolnictwem i hodowlą, ale także wznosiła monumentalne budowle ziemne i kamienne – tzw. grobowce megalityczne. Znaleziska z Orłów potwierdzają, że tereny dzisiejszego Podkarpacia były częścią tego szerszego kręgu cywilizacyjnego.
Ślady średniowiecznych mieszkańców
Na stanowisku odkryto również szkielet człowieka datowany na XI–XII wiek. To dowód, że miejsce to było użytkowane przez ludzi również w średniowieczu – okresie, gdy na ziemi przemyskiej przenikały się wpływy polskie i ruskie, a w pobliskim Przemyślu rozwijał się gród książęcy, jeden z najważniejszych na pograniczu.
Głos władz powiatu
Znaczenie tego typu odkryć najlepiej oddają słowa zamieszczone na stronie Starostwa Powiatowego w Przemyślu: „Obecnie, o przeszło tysiącletniej historii Przemyśla i Ziemi Przemyskiej przypominają cenne zabytki i pamiątki po wielopokoleniowej pracy zamieszkałych tu Polaków, Ukraińców, Żydów, a także, Niemców, Austriaków, Włochów, Czechów, Ormian, Szkotów i przedstawicieli innych nacji.”
Starostwo Powiatowe w Przemyślu niezwykłym odkryciem pochwaliło się w mediach społecznościowych:
- W Orłach w powiecie przemyskim prowadzone są badania archeologiczne, które rozpoczęły się we wrześniu 2024 roku i z kilkumiesięczną przerwą trwają do dziś. Podczas prac natrafiono na wyjątkowo cenne znaleziska, sięgające początków osadnictwa na tych terenach. Najciekawszym odkryciem jest jama związana z ludnością kultury pucharów lejkowatych, datowana na około 5,5 tysiąca lat temu. W jej wnętrzu archeolodzy znaleźli liczne przedmioty codziennego użytku – m.in. fragmenty ozdobnej ceramiki w postaci pucharów, amfor, naczyń z kryzą oraz charakterystycznych kubków z uchami- czytamy. -Znaleziska te pozwalają lepiej poznać życie społeczności, które zamieszkiwały pogranicze dzisiejszej Polski i Ukrainy w epoce kamienia. W trakcie badań odkryto także szkielet człowieka pochodzący z XI–XII wieku, co dowodzi, że miejsce to było użytkowane przez ludzi również w średniowieczu.Badania w Orłach prowadzą archeolodzy z Uniwersytetu Rzeszowskiego pod kierownictwem dr. Dariusza Króla we współpracy z Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków w Przemyślu- podsumowano w poście, gdzie dodano dwa zdjęcia odkopanego szkieletu, wykonane przez Teresę Hałuszkę, Radną Powiatu Przemyskiego. Odniesienie do wspólnej przeszłości mieszkańców regionu pokazuje, że także neolityczne i średniowieczne znaleziska z Orłów wpisują się w wielokulturową historię tych ziem.
Znaczenie odkrycia
Prace w Orłach to przykład, jak archeologia pomaga odtworzyć codzienność dawnych społeczności – od neolitycznych rolników po mieszkańców średniowiecznej wsi. Każdy fragment ceramiki i każdy pochówek to kolejne elementy układanki, które uzupełniają wiedzę o historii pogranicza polsko-ukraińskiego. Jak podkreślają badacze, odkrycia z Orłów mogą mieć istotne znaczenie dla dalszych badań nad rozwojem osadnictwa w Europie Środkowo-Wschodniej.
Podcasty
Playlisty tematyczne
