Zabytkowy kościół św. Mikołaja w Domaradzu. Perła drewnianej architektury sakralnej

2025-06-25 12:30

W niewielkiej miejscowości Domaradz, położonej w województwie podkarpackim (powiat brzozowski), znajduje się jeden z najcenniejszych zabytków drewnianej architektury sakralnej w regionie – dawny kościół parafialny pod wezwaniem św. Mikołaja.

Kościół św. Mikołaja w Domaradzu to świątynia pochodząca z początku XVI wieku, zachwyca swoją prostotą, a zarazem kunsztem wykonania, i stanowi doskonały przykład tradycyjnego budownictwa ludowego w stylu gotyckim. Kościół zbudowany jest w całości z drewna jodłowego i modrzewiowego, bez użycia gwoździ, w technologii zrębowej. Konstrukcja wsparta została na kamiennej podmurówce, co pozwoliło jej przetrwać setki lat. Świątynia składa się z prostokątnej nawy, prezbiterium zamkniętego trójbocznie oraz zakrystii. Wnętrze kościoła zachowało wiele elementów dawnego wyposażenia, w tym drewniany strop, polichromie z XVII i XVIII wieku, barokowy ołtarz główny oraz zabytkową ambonę.

Na Szlaku Architektury Drewnianej

Tuż obok kościoła stoi wolnostojąca drewniana wieża-dzwonnica, pochodząca prawdopodobnie z XVIII wieku. Zbudowana w stylu konstrukcji słupowo-ramowej, pełniła nie tylko funkcję sakralną, ale też obronną – w przeszłości była miejscem obserwacyjnym i schronieniem w razie zagrożeń. Jej wysoka, smukła sylwetka z charakterystycznym hełmem znakomicie dopełnia całość założenia architektonicznego. Kościół św. Mikołaja przez wieki pełnił funkcję parafialną. W XX wieku, wraz z budową nowego kościoła murowanego, świątynia przestała być używana do regularnego kultu i zaczęła pełnić rolę zabytku. Obecnie znajduje się pod opieką konserwatorską i jest udostępniana zwiedzającym oraz pielgrzymom. Jest także częścią Szlaku Architektury Drewnianej województwa podkarpackiego, który obejmuje najpiękniejsze i najlepiej zachowane drewniane obiekty sakralne regionu. To miejsce nie tylko dla miłośników historii i sztuki, ale też dla tych, którzy szukają ciszy, duchowego skupienia i piękna prostoty drewnianej architektury. Kościół św. Mikołaja w Domaradzu to żywy świadek wieków wiary, tradycji i mistrzostwa dawnych cieśli.

Zabytkowy kościół św. Mikołaja w Domoradzu – perła drewnianej architektury sakralnej

Kościół w Domaradzu. Miejsce owiane legendami 

Jedna z legend głosi, że pod kościołem znajduje się zasypana krypta, w której miał zostać pochowany niegdyś miejscowy rycerz-fundator, który w zamian za ufundowanie świątyni miał poprosić o modlitwę za swoją duszę na wieki. Choć nie odnaleziono do dziś dokumentów potwierdzających jego istnienie, wielu mieszkańców twierdzi, że nocą słychać stukanie jego laski o drewniane ściany, kiedy zbliża się rocznica konsekracji kościoła.

Świątynia nie pełni dziś regularnej funkcji liturgicznej – po wybudowaniu nowego kościoła została objęta opieką konserwatorską. Znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej Podkarpacia i można ją zwiedzać po wcześniejszym uzgodnieniu z parafią. Kościół św. Mikołaja w Domaradzu to wyjątkowe miejsce – nastrojowe, pełne historii i symboliki. Warto je odwiedzić, by poczuć ducha minionych wieków zaklętego w drewnie.

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki