O tym, że palenie szkodzi, nie trzeba nikogo uświadamiać. Nałogowe palenie tytoniu prowadzi do rozwoju chorób nowotworowych: płuc, jamy ustnej, gardła, krtani, trzustki, nerek, szyjki macicy i raka pęcherza. Ten ostatni nowotwór coraz częściej jest diagnozowany u kobiet, jednak przodują panowie – mężczyźni chorują na raka pęcherza nawet 3-4 razy częściej niż kobiety. A ponieważ palenie tytoniu to najważniejszy (modyfikowalny) czynnik ryzyka – warto pożegnać się z papierosami choćby na dobę, a najlepiej na dobre!
20 listopada przypada Światowy Dzień Rzucania Palenia Tytoniu
Palisz? Jesteś w grupie ryzyka
W Polsce w latach 2013-2023 co roku rozpoznawano ponad 7 tys. nowych przypadków raka pęcherza, w tym ok. 5,5 tys. u mężczyzn i ok. 1,7 tys. u kobiet. Nowotwór w ponad 85 proc. dotyczy osób po 60. r.ż. Palenie, jako główny czynnik ryzyka raka pęcherza, odpowiada za 20-30 proc. zachorowań u kobiet oraz 50-65 proc. u mężczyzn. Im dłużej trwa nałóg oraz im więcej spalonych papierosów, tym ryzyko jest większe. Toksyczne związki zawarte w dymie papierosowym są wydalane wraz z moczem. Przy wieloletnim paleniu uszkadzają błonę śluzową pęcherza oraz moczowodów i miedniczek nerkowych. Zachorować mogą też osoby narażone na związki chemiczne (np. pracujące w przemyśle farbiarskim) i z nawracającymi zakażeniami układu moczowego. Niestety, rak pęcherza nie omija też biernych palaczy.
Nie lekceważ tych objawów!
Rak pęcherza może dawać następujące objawy:
- krwiomocz i krwinkomocz (krew wykrywa jedynie badanie laboratoryjne),
- częste oddawanie moczu,
- nagłe, silne parcie na mocz,
- nawracające infekcje pęcherza moczowego,
- ból i pieczenie podczas oddawania moczu,
- uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza,
- ból w podbrzuszu,
- ból w okolicy lędźwiowej,
- obrzęki kończyn dolnych.
- Sygnał alarmowy: krew w moczu
Krwiomocz to najbardziej typowy objaw raka pęcherza – występuje w ok. 15-20 proc. diagnozowanych przypadków. Krew w moczu nie zawsze świadczy o nowotworze, ale zawsze warto go wykluczyć, zwłaszcza że rak pęcherza jest śmiertelny. Krew w moczu może zmienić kolor lub po kilku dniach zniknąć, lecz to nie oznacza, że wszystko jest w porządku. Nie bagatelizujmy nawet pojedynczego epizodu i natychmiast zgłośmy się do lekarza, aby sprawdzić przyczynę krwiomoczu. Lekarz POZ może zlecić wykonanie podstawowego badania moczu i, na podstawie wyników, skierować nas do specjalisty, czyli urologa. Dalsza diagnostyka obejmuje USG układu moczowego, tomografię komputerową i badanie cystoskopowe (sprawdzenie wnętrza pęcherza i pobrania jego fragmentu do badań). Raka pęcherza można skutecznie leczyć, jeśli zostanie wcześnie wykryty. Dlatego warto regularnie, co roku wykonywać badanie moczu, najlepiej razem z morfologią krwi. Badanie ogólne moczu można wykonać w ramach programu Moje Zdrowie.
Więcej informacji znajdziesz na stronie sluchajpecherza.pl
Domowe sposoby na rzucenie palenia
Jeśli zdecydujesz się rzucić palenie, pomocne mogą być następujące sposoby:
- zdrowe przekąski – odruch wkładania papierosa do ust często zastępujemy jedzeniem, np. słodyczy, lepiej mieć pod ręką warzywa, owoce, orzechy i nasiona,
- herbatki ziołowe – na uspokojenie można zaparzyć np. walerianę, melisę czy dziurawiec, który łagodzi też objawy głodu nikotynowego,
- guma do żucia – pozwoli zapomnieć o potrzebie zapalenia,
- zainstaluj aplikację – aplikacje pomagają rozstać się z nałogiem, umożliwiają śledzenie postępów, liczbę dni bez papierosa, informują o zaoszczędzonych środkach – to zwiększa motywację,
- pij wodę – to zmniejsza ochotę na palenie i wspiera oczyszczanie organizmu z toksyn,
- ruszaj się – wprowadź ruch: spacery, rower, taniec lub tenis ziemny, sam zobaczysz, a sam zobaczysz, jak poprawia się wydolność organizmu, zwłaszcza płuc,
- unikaj wyzwalaczy – jeśli pewne sytuacje czy napoje np. kawa kojarzą ci się z papierosami, początkowo lepiej ich unikaj,
- zajmij się czymś – to mogą być puzzle, malowanie farbami, nauka gry na instrumencie, gry planszowe.
Jeśli wymienione metody nie pomagają, warto odwiedzić lekarza.